Jack Ma tin rằng câu chuyện đời ông là một bài học cho các bậc phụ huynh về giáo dục con cái ngày nay.
Sinh ra trong một gia đình nghèo và gặp vô số thất bại trên đường đời, Jack Ma nổi tiếng với sự kiên trì phi thường và những quan điểm lãnh đạo, quản lý mới lạ và hiệu quả. Nhân dịp ông đến Việt Nam và giao lưu với thanh niên, sinh viên vào ngày 6.11, mời bạn đọc theo dõi loạt bài này để hiểu vì sao người đàn ông có vóc dáng nhỏ bé kia lại trở thành tỷ phú giàu nhất nhì Trung Quốc.
Jack Ma – tỷ phú với khối tài sản 39,6 tỷ USD (theo Forbes tháng 11.2017) – được nhiều người ngưỡng mộ vì câu chuyện khởi nghiệp thành công bất chấp mọi thử thách và thất bại. Tuy nhiên, có một khía cạnh khác rất đặc biệt của vị tỷ phú này đó là quan điểm về giáo dục của ông.
“Không cần đứng đầu lớp”
Tuy là người nổi tiếng và xuất hiện thường xuyên trong các sự kiện lớn, Jack Ma là người giữ kín đời tư. Ông kết hôn với vợ Zhang Ying –bạn học đại học – sau khi tốt nghiệp vào cuối những năm 1980. Theo Bussiness Insider, cặp đôi này có hai con, một trai một gái, nhưng danh tính của chúng đều được giữ kín.
Một trong hai người con được tin là Ma Yuankun, sinh năm 1992 và đã tốt nghiệp trường Đại học California ở Mỹ.
Trong một bài phát biểu trước đám đông, Jack Ma từng đề cập đến chủ đề: “Những điều tôi dạy con trai tôi về giáo dục”. Theo trang Tech in Asia, Ma nói: “Con không cần nằm trong top 3 của lớp, top giữa cũng được, miễn sao điểm của con không quá thấp. Chỉ có những học sinh ở tầm trung mới có thời gian rảnh để học các kỹ năng khác”.
Theo Ma, việc đứng đầu lớp không quan trọng bằng việc dành thời gian bên ngoài để học những kỹ năng khác. Trong khi Trung Quốc có nền giáo dục coi trọng điểm số, Jack Ma dạy con rằng: làm bài tập vẫn là điều cần thiết nhưng đừng để điều đó quyết định số phận của con. Hãy học những kỹ năng mới, theo đuổi niềm đam mê trong thời gian rảnh.
Tỷ phú giàu thứ 2 Trung Quốc thêm rằng nếu nền kinh tế Trung Quốc muốn phát triển, sẽ cần rất nhiều các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các công ty tư nhân. Và điều này cần rất nhiều doanh nhân có giá trị và tham vọng.
Jack Ma chỉ ra Alibaba vẫn thành công mặc dù ông không hề là học sinh giỏi (từng trượt đại học 3 lần). Và trên thực tế, có rất nhiều giám đốc điều hành ở Trung Quốc vẫn thành công mặc dù không nằm trong top 3 của lớp, Tech in Asia trích lời vị tỷ phú.
Trong sinh nhật lần thứ 18 của con trai, Jack Ma cho biết ông đã viết 3 lời khuyên gửi tặng con, theo trang Jackmaalibaba. “Thứ nhất, luôn nghĩ cho bản thân và nhận định vấn đề một cách độc lập. Thứ hai, luôn lạc quan – sẽ có nhiều vấn đề nhưng luôn có nhiều cách giải quyết. Thứ 3, nói sự thật, đặc biệt là với cha của con”, vị tỷ phú khuyên con trai.
“Chúng ta đang dạy con sai cách”
Trong bài phát biểu trong một diễn đàn kinh tế lớn tại Mỹ, Jack Ma từng thúc giục các bậc phụ huynh nên thay đổi cách giáo dục con cái nếu không muốn chúng thất nghiệp trong tương lai.
Ông nhận định trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi thị trường lao động. “Trong 200 năm qua, ngành sản xuất chế tạo đã đem lại rất nhiều việc làm. Nhưng hôm nay – vì trí thông minh nhân tạo, vì robot – sản xuất không còn tạo ra nhiều việc làm nữa”, Ma nói.
Thay vào đó, Ma tin rằng ngành công nghiệp dịch vụ sẽ tạo ra nhiều việc làm nhất trong tương lai. Tuy nhiên, có một trở ngại lớn.
Theo nhà sáng lập Alibaba, phương pháp nhìn nhận giáo dục hiện nay của thế giới không giúp thanh niên sẵn sàng cho các công việc trong tương lai.
“Cách chúng ta dạy dỗ ngày nay sẽ khiến con cái chúng ta mất việc trong 30 năm tới”, ông nói và lưu ý rằng trong công việc tính toán, máy móc luôn “làm tốt hơn”.
Cách tốt nhất để giữ việc cho người lao động là tập trung vào trí tưởng tượng, theo Ma.
Ông nói: “Chúng ta phải dạy sao cho con cái chúng ta rất, rất sáng tạo và nhiều ý tưởng. Bằng cách đó, chúng ta có thể tạo công ăn việc làm cho chính con cái chúng ta”.
Thông điệp cho giới trẻ
Không chỉ là một doanh nhân, Jack Ma còn là một người diễn thuyết tài ba và đầy sức hút. Ông thường xuyên xuất hiện trong các sự kiện lớn của thanh niên, chia sẻ với giới trẻ trên khắp năm châu về trải nghiệm cũng như bài học của chính mình.
Theo Vulcan Post, trong một buổi phỏng vấn trên truyền hình năm 2015 ở Hàn Quốc, Jack Ma nói với giới trẻ nước này rằng có một khoảng thời gian rất quan trọng trong cuộc đời mỗi người: từ khoảng 20 đến 60 tuổi.
Ông chia sẻ: “Trước khi chạm mốc 20 tuổi, hãy là một học sinh tốt…có nhiều trải nghiệm. Trước khi bạn 30 tuổi, hãy đi theo một người nào đó”.
Tỷ phú Trung Quốc khuyên người trẻ đi làm ở công ty nhỏ khi 20-30 tuổi. “Bình thường trong công ty lớn, bạn có thể học tập được cả quá trình, bạn là một phần của bộ máy. Nhưng ở công ty nhỏ, bạn có thể học được niềm đam mê và các giấc mơ của họ…
“Vì thế trước 30 tuổi, vấn đề không phải là bạn làm công ty nào, mà là bạn theo người sếp nào. Một người sếp tốt sẽ dạy cho bạn nhiều điều khác biệt”.
Trong khoảng thời gian 30-40 tuổi, Jack Ma khuyên người trẻ nên suy nghĩ kĩ về con đường tương lai của mình. Từ 40-50 tuổi là lúc phải làm tất cả những thứ mình giỏi nhất. “Đừng chuyển sang lĩnh vực mới vào lúc này, đã quá muộn. Bạn có thể thành công nhưng nguy cơ thất bại quá lớn. Vì thế khi 40-50 tuổi, hãy tập trung vào thứ mình làm tốt nhất”, Ma nói.
Ma thêm rằng lúc 50-60 tuổi là thời gian làm việc cho giới trẻ, đầu tư vào họ, giúp đỡ họ. Và sau đó, khi 60 tuổi, hãy dành thời gian nghỉ ngơi cho chính mình.
Nhà sáng lập Alibaba cũng gửi lời nhắn đặc biệt với những người trẻ ở độ tuổi 25: Hãy phạm lỗi vừa đủ. “Đừng lo lắng! Ngã rồi bạn sẽ đứng lên, hãy tận hưởng điều đó! Bạn mới 25 tuổi, hãy tận hưởng quá trình này!”.
Theo Trà My
Dân Việ